سرفه خشک+درمان با شربت گیاهی آویشن
سرفه یک مکانیسم طبیعی بدن برای خارج کردن عوامل بیگانه از ریهها و مجاری تنفسی است اما در برخی مواقع مثل آلرژیها یا بیماریهای مختلف نظیر سرماخوردگی و یا آنفولانزا، سرفهها طولانی مدت و آزاردهنده میشوند و باید هرچه سریعتر درمان شوند. به طور کلی سرفهها یا خشک هستند و یا مرطوب. به سرفههای خشک، غیر مولد هم گفته میشود چون برخلاف سرفههای مرطوب، نمیتواند مخاط، خلط و یا محرکها را از ریه و یا مجاری بینی خارج کند. همانطور که میدانید سرفههای خشک بسیار آزاردهنده هستند، مخصوصا برای کودکان. برای بهبود این وضعیت، روشهای درمانی متعددی از جمله درمانهای خانگی و یا دارویی مورد استفاده قرار میگیرد. یکی از موثرترین داروهایی که پزشک برای درمان سرفههای خشک و همچنین بهبود گلو درد تجویز میکند، شربت آیوی لیکس است که در ادامه به توضیح بیشتر این شربت گیاهی خواهیم پرداخت.
مهمترین علائم سرفه خشک
اینکه علت بروز سرفه خشک چه عاملی باشد، باعث میشود علائم آن متفاوت باشد. به طورکلی سرفه خشک، یک نوع سرفه غیرمولد، خشن، تیز، آزاردهنده و تحریک کننده است. یکسری علائم مشخصی وجود دارد که معمولا همراه سرفههای خشک بروز پیدا میکنند. مثلا هنگام سرفه کردن و یا بعد از آن، ممکن است در مجاری تنفسی حس خارش به وجود آید.

همانطور که گفته شد، سرفههای خشک به عنوان سرفههای غیرمولد شناخته میشوند، بنابراین همراه با مخاط و یا خلط نیستند. شدت سرفههای خشک هنگام شب و موقع دراز کشیدن افزایش پیدا میکند و حتی ممکن است افراد را از خواب بیدار کند. سرفههایی که طولانی مدت شود، میتواند باعث بی خوابی، سردرد، بی اختیاری ادرار و حتی شکستگی دندهها شود. از همین رو باید برای درمان چنین سرفههایی، هرچه سریعتر به پزشک مراجعه شود تا از آسیب بیشتر مجاری تنفسی جلوگیری کرد.
علل ایجاد سرفه خشک
برای اینکه بتوان سرفه خشک که یکی از انواع سرفه است، را درمان کرد، باید علت ایجاد آن را پیدا کرد. از آنجایی که علل ایجاد سرفههای خشک میتواند متفاوت باشد، روشهای درمانی مورد استفاده هم متفاوت خواهند بود. برای مثال بیشترین مصرف شربت ایوی لیکس برای درمان سرفههای ناشی از سرماخوردگی، برونشیت حاد و ذات الریه و آسم است.
- یکی از شایعترین علل بروز سرفههای خشک، عفونتهای تنفسی نظیر سرماخوردگی، آنفولانزا و سینوزیت است.
- از دیگر عواملی که باعث ایجاد سرفههای خشک میشود، آلرژی است. آلرژی یعنی حساسیت به عوامل بیگانهای که مضر نیستند. به این عوامل، آلرژن میگویند که میتواند شامل همه چیز باشد مثل گرد و غبار، موی حیوانات، گرده گیاهان و یا انواع مواد غذایی.
- گاهی اوقات آسم میتواند خود را به صورت سرفههای خشک بروز دهد.
- GERD یا رفلاکس اسید معده به مری از دیگر عوامل موثر در ایجاد سرفههای خشک است. در این وضعیت، اسید معده گلو را تحریک کرده و باعث بروز سرفه خشک میشود.
- استنشاق دود سیگار، مواد تحریک کننده مثل گرد و غبار، مواد شیمیایی و … در بروز سرفههای خشک بی تاثیر نیستند.
- از عوارض جانبی برخی داروها مثل داروهای مهارکننده ACE، میتوان به سرفه خشک اشاره کرد.
- بیماریهای ریوی مثل برونشیت مزمن یا آمفیزم و تومورهای مجاری تنفسی از عوامل نادری هستند که میتوانند باعث ایجاد سرفه خشک شوند.
- برخی اختلالات عصبی مثل سکته مغزی و یا آسیب نخاعی نیز میتوانند یکی از علل بروز سرفههای خشک باشند.
کدام داروها برای درمان سرفههای خشک موثرند؟
همانطور که گفته شد، باتوجه به علت بروز سرفههای خشک، در پروسه درمان میتوان از روشهای خانگی و یا یکسری داروها استفاده کرد. داروهای سرکوب کننده مثل دکسترومتورفان و کدئین، دفعات و شدت سرفهها را کاهش میدهند. گایافنزین و برم هگزین جزو داروهای خلط آور است که مخاط را رقیق کرده و باعث تسهیل سرفه میشوند.
همچنین شربت ایوی لیکس که حاوی ترکیبات گیاهی است، میتواند در تسکین انواع سرفههای خشک موثر عمل کند. البته توجه داشته باشید که همهی این داروها و شربتها باید طبق نظر پزشک تجویز شود و مصرف خودسرانه آنها ممکن است وضعیت را بدتر کند.
نحوه مصرف شربت آیوی لیکس را برای کودکان ۱ تا ۵ سال، ۳/۲ میلی لیتر ۳ بار در روز، برای کودکان ۶ تا ۱۱ سال، ۴/۳ میلی لیتر ۳ بار در روز و برای بزرگسالان، ۵/۴ میلی لیتر ۳ بار در روز است.
درمان سرفه خشک با آویشن
یکی از بهترین گیاهانی که میتوان برای درمان سرفههای خشک استفاده کرد، آویشن است. شربت ایوی لیکس نیز بر همین مبنا ساخته شده است و دارای Thymus vulgaris و Hedera helix است. تیمول و کارواکرول موجود در شربت ایوی لیکس خواص ضد سرفه و ضد اسپاسم در راههای هوایی وخواص آنتی باکتریال دارند.

همچنین سنتر پروستاگلندینها را در بدن کاهش داده و علائم سرماخوردگی، برونشیت و التهابات مجاری تنفسی را کاهش میدهد و از تشدید سرفهها جلوگیری میکند. از آنجایی که ترکیبات تشکیل دهندهی شربت ایوی لیکس کاملا گیاهی است، تاکنون هیچ عارضهای از مصرف آن در دوزهای درمانی تجویز شده، گزارش نشده است اما با این حال ممکن است برخی افراد نسبت به محتویات شربت ایوی لیکس مثل آویشن، تیمول یا پیچک حساسیت داشته باشند که در این صورت باید از ادامه مصرف آن خودداری کرده و به یک مرکز درمانی مراجعه کنند. حساسیت به وجود آمده از مصرف شربت ایوی لیکس میتواند شامل مواردی نظیر مشکلات گوارشی، تهوع و استفراغ، دردهای شکمی، تورم صورت و دهان و گلو، راشهای پوستی و کوتاهی تنفس باشد.
جمع بندی
سعی ما در این مقاله این بود که سرفه خشک و انواع علل آن را بررسی کرده و بگوییم چطور میتوان این عارضه به وجود آمده را درمان کرد. همانطور که میدانید، پیشگیری همیشه بهترین راهکاری است که میتوان انجام داد. داشتن رژیم غذایی مناسب، خواب کافی، نوشیدن مایعات زیاد، خودداری از قرار گرفتن در معرض مواد محرک و یا آلرژنها، خودداری از مصرف دخانیات، افزایش ایمنی بدن از جمله راهکارهای سادهای است که شما را از ابتلا به انواع بیماریها و بروز سرفههای خشک دور نگه میدارد. درست است که سرفه یک مکانیسم دفاعی است اما اگر به صورت طولانی مدت ادامه پیدا کند، میتواند کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد. اگر دچار سرفههای خشک شدید، نیاز نیست نگران باشید، میتوانید با یکسری روشهای خانگی یا مصرف داروهایی مثل شربت ایوی لیکس، خیلی سریع بهبود پیدا کنید. معمولا افراد در مراحل اول از روشهای خانگی و درمانهای سادهای مثل مصرف ریشه گل ختمی، زنجبیل، آویشن، زردچوبه، مرزنجوش و یا سایر دمنوشها استفاده میکنند اما ممکن است برخی افراد به این مواد حساسیت داشته باشند و با مصرف آنها، مجاری تنفسیشان بیشتر تحریک و ملتهب شود. بنابراین توصیه ما این است که از همان ابتدا به پزشک مراجعه کنید و تحت معالجه وی قرار گیرید تا در کمترین زمان بهبود پیدا کنید.
واحد تحقیق و توسعه شرکت داروسازی اکسیر گستر اسپادانا