انسداد مجاری ادرار در اثر بزرگی پروستات
انسداد مجاری ادرار در اثر بزرگی پروستات
انسداد پروستات، انسداد جریان ادرار به دلیل فشار آوردن پروستات به مجرای ادرار است این عارضه توانایی بدن برای دفع ادرار را مختل می کند. انسداد پروستات می تواند با شدت های مختلف، یعنی از موارد خفیف با علائم محدود و مقداری جریان مداوم ادرار گرفته تا انسداد کامل و حاد با علائم شدید و عدم دفع ادرار رخ دهد. در مورد بروز علائم یا سوء ظن ابتلا به انسداد پروستات همیشه باید با پزشک مشورت نمود.
علت انسداد پروستات چیست؟
انسداد پروستات معمولاً به دلیل بزرگ شدن خوش خیم پروستات (BPH) یا سرطان پروستات ایجاد می شود. بزرگ شدن خوش خیم پروستات یک بیماری شایع در میان مردان مسن است. اعتقاد بر این است که بیشتر مردان در طول زندگی خود، رشد پروستات مداومی دارند که در یک سن خاص فشار کافی را بر مجرای ادرار وارد می کند تا جریان ادرار را محدود کند.
بزرگی پروستات مانند پیری پوست، امری عادی با بالا رفتن سن محسوب میشود و پیشگیری از بزرگ شدن آن از اهمیت زیادی برخوردار است. اما درمان قطعی پروستات در صورت مواجه شدن با آن در دسترس است.
انسداد پروستات چگونه تشخیص داده می شود؟
پزشک برای تشخیص انسداد پروستات معمولاً سوالاتی در مورد شدت و نوع علائم تجربه شده می پرسد. همچنین ممکن است معایناتی به صورت بررسی جریان ادرار، آزمایش خون، سیستوسکوپی، سونوگرافی، MRI یا معاینه ی رکتوم انجام شود. در صورت مشکوک بودن به سرطان، اغلب آزمایش بیوپسی در کنار سایر آزمایشات (با توجه به مرحله ی سرطان) گرفته می شود.
علائم انسداد مجاری ادرار در اثر بزرگی پروستات
شدت علائم انسداد چه در اثر بزرگ شدن خوش خیم پروستات باشد و چه در اثر سرطان، متفاوت هستند. با این حال این علائم در طول زمان، تمایلی کلی به زیاد شدن دارند. اگر در مورد این که آیا علائم آن را تجربه می کنید یا خیر شک دارید، پزشک می تواند ضرورت درمان را برای شما بررسی و ارزیابی کند. نمونه های علائم انسداد پروستات شامل موارد زیر است:
- مشکل در شروع ادرار
- جریان منقطع یا ضعیف ادرار
- احساس مداوم داشتن مثانه ی پر
- ناتوانی در تخلیه ی کامل مثانه
- تکرر ادرار، به خصوص در شب
- وجود خون در ادرار
درمان رفع انسداد پروستات
انتخاب درمان انسداد پروستات بستگی به این دارد که آیا این انسداد ناشی از سرطان است یا بزرگ شدن خوش خیم. نمونه هایی از درمان سرطان پروستات عبارتند از پرتو درمانی، شیمی درمانی، جراحی و غیره. در زیر مثال هایی از نحوه ی درمان را می توان مشاهده کرد که شامل نمونه هایی از مزایا و معایب مربوط به آن ها می شود.
اگر علائم انسداد پروستات از نظر شدت محدود باشد و با زندگی روزمره ی بیمار تداخل نداشته باشد، برخی از پزشکان ممکن است ترجیح دهند که وضعیت را تحت نظر داشته باشند و مرتباً آن را پی گیری کنند تا بتوانند پیشرفت علائم را از نزدیک ارزیابی نمایند. انتظار هوشیارانه این مزیت را دارد که هیچ عارضه یا اثر جانبی ندارد اما با این خطر همراه است که بیماری در زمان مناسب درمان نشود.
1_ درمان دارویی پروستات
دارو درمانی کم تهاجمی ترین و معمولاً اولین انتخاب درمان هستند. این درمان ها به طور معمول گردن مثانه را برای فعال کردن جریان ادرار و محدود کردن رشد بیشتر پروستات شل می کنند. با این حال، درمان دارویی ممکن است در بلند مدت برای تسکین کافی علائم مناسب نباشد و همچنین باعث ایجاد خطر عوارض جانبی خاصی مانند سرگیجه، خستگی مفرط و اختلالات جنسی شود.
۲_ جراحی
گزینه های جراحی از برش (TURP) تا لیزر، تبخیر و غیره را شامل می شود که به طور کلی با هدف خارج کردن بافت از پروستات و در نتیجه، کمک به جریان یافتن ادرار از طریق آن انجام می شود. جراحی اغلب روشی مؤثر است و علائم را در بلندمدت تسکین می دهد اما خطر عوارض جانبی مانند انزال پس گرد دائمی (ارگاسم خشک)، بی اختیاری ادراری و ناتوانی جنسی را نیز در پی دارد. برخی از انواع جراحی مانند TURP نیز باعث خطر بروز تنگی گردن مثانه می شوند.
3_ سوند یا کاتتر
کاتترها لوله های پلاستیکی بلندی هستند که از میان انسداد موجود در پروستات قرار داده می شوند تا جریان یافتن ادرار را میسر کنند. کاتترها می توانند ابزار یک بار مصرفی برای سوندگذاری توسط خود فرد یا سوندهای تعبیه شده درون بدن باشند که تقریباً هر ۱۵ تا ۳۰ روز نیاز به تعویض دارند. کاتترها نسبت به جراحی کم تهاجم تر هستند اما ممکن است باعث ناراحتی و درد فرد شوند، کیفیت زندگی او را تحت تأثیر قرار دهند و خطر ابتلا به عفونت دستگاه ادراری را بالا ببرند.
4_ استنت
استنت ها، لوله های کوتاهی هستند که در محل انسداد کار گذاشته می شوند تا ادرار از آن ها عبور کند. استنت ها نسبت به جراحی کم تهاجمی تر هستند و کمتر از کاتتر بر زندگی روزمره ی بیماران تأثیر میگذارند، اما خطر انسداد به وسیله ی سنگ های کلیه را ایجاد می کنند و ممکن است این سنگ ها به طور غیرارادی از طریق ادرار عبور کنند.
در هر دو صورت می توان استنت ها را با یک استنت جدید یا با روش های درمانی متفاوت جایگزین کرد. برخی از استنت های غیرفلزی نیز باعث ایجاد خطر رشد بافت به داخل استنت می شوند و فرآیند برداشتن استنت را دشوار می کنند.