علت یبوست چیست؟ سریع ترین راهکارهای درمان
علت یبوست چیست؟ سریع ترین راهکارهای درمان
یبوست مزمن، عدم دفع مدفوع یا مشکل در دفع مدفوع است که برای چند هفته یا بیشتر ادامه داشته باشد. یبوست به طور کلی به کمتر از سه بار اجابت مزاج در هفته گفته می شود.
اگرچه یبوست اختلال گوارشی بسیار شایعی است، اما برخی از افراد یبوست مزمن را تجربه می کنند که می تواند زندگی روزمره آنها را دچار اختلال نماید.یبوست مزمن ممکن است باعث شود افراد برای اجابت مزاج بیش از حد فشار بیاورند و این می تواند عوارض گوناگونی از جمله بواسیر را به همراه داشته باشد.
درمان یبوست مزمن تا حدی به علت اصلی آن بستگی دارد. با این حال، در برخی موارد، یک علت مشخص برای این مشکل پیدا نمی شود. در ادامه قصد داریم به بررسی کامل این بیماری بپردازیم :
علائم
علائم و نشانه های یبوست مزمن عبارتند از:
- دفع کمتر از سه مدفوع در هفته
- داشتن مدفوع توده یا سفت
- زور زدن برای اجابت مزاج
- احساس انسداد در رکتوم که مانع از اجابت مزاج می شود.
- احساس عدم دفع کامل مدفوع
اگر دو یا چند مورد از این علائم را در سه ماه گذشته تجربه کرده باشید، ممکن است یبوست مزمن داشته باشید. در صورتی تغییرات غیر قابل توضیح و مداوم در عادات روده خود تجربه کردید، با پزشک خود قرار ملاقات بگذارید.
علت
یبوست معمولاً زمانی اتفاق می‌افتد که ضایعات یا مدفوع خیلی آهسته در دستگاه گوارش حرکت می‌کنند یا نمی‌توانند به طور کامل از رکتوم دفع شوند، که این مورد می تواند باعث سفت و خشک شدن مدفوع شود. یبوست مزمن علل احتمالی زیادی دارد.از جمله :
- انسداد در روده بزرگ یا رکتوم
- پارگی های ریز در پوست اطراف مقعد (شکاف مقعد)
- انسداد در روده
- سرطان روده بزرگ
- تنگی روده بزرگ (تنگی روده)
- سایر سرطان های شکم که بر روده بزرگ فشار می آورد
- سرطان رکتوم
- برآمدگی رکتوم از طریق دیواره پشتی واژن (رکتوسل)
- مشکلات اعصاب اطراف کولون و رکتوم
مشکلات عصبی می تواند بر اعصابی که باعث انقباض عضلات روده بزرگ و راست روده و حرکت مدفوع از طریق روده می شود، تأثیر بگذارد. علل عبارتند از:
- آسیب به اعصابی که عملکردهای بدن را کنترل می کنند (نوروپاتی)
- اسکلروز چندگانه
- بیماری پارکینسون
- آسیب نخاعی
- سکته
- مشکل در عضلات درگیر در حذف
مشکلات مربوط به عضلات لگن درگیر در اجابت مزاج ممکن است باعث یبوست مزمن شود. این مشکلات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ناتوانی در شل کردن عضلات لگن برای اجازه دادن به حرکت روده
- ضعیف شدن عضلات لگن
هورمون ها به تعادل مایعات در بدن شما کمک می کنند. بیماری ها و شرایطی که تعادل هورمون ها را بر هم میزند، ممکن است منجر به یبوست شود، از جمله:
- دیابت
- پرکاری غده پاراتیروئید (هیپرپاراتیروئیدیسم)
- بارداری
- تیروئید کم کار (کم کاری تیروئید)
عوامل خطر
عواملی که ممکن است خطر یبوست مزمن را افزایش دهند، عبارتند از:
- کهولت سن
- زن بودن
- کم آبی بودن
- رژیم غذایی کم فیبر
- فعالیت بدنی کم
- مصرف برخی داروها، از جمله آرام بخش ها، داروهای ضد درد مخدر، برخی از داروهای ضد افسردگی یا داروهای کاهش فشار خون
- بیماری روانی مانند افسردگی یا اختلال خوردن
عوارض
عوارض یبوست مزمن عبارتند از:
- بواسیر: مهمترین عارضه طولانی مدت یبوست ابتلا به بواسیر است. بواسیر به تورم رگ های کانال مقعد یا زیر پوست اطراف مقعد گفته میشود. زور زدن برای اجابت مزاج ممکن است باعث تورم وریدهای داخل و اطراف مقعد شود. برای اطلاعات بیشتر در مورد عمل جراحی و درمان بواسیر به سایت کلینیک عابدیان مراجعه کنید.
- شقاق مقعد : مدفوع بزرگ یا سفت می تواند باعث پارگی های ریز در مقعد شود که شقاق نام دارد. شقاق میتواند باعث سوزش و درد شدید شود.
- نهفتگی مدفوع.: یبوست مزمن ممکن است باعث تجمع مدفوع سفت شده شود که در روده گیر می کند. عوارض خود را در پی خواهد داشت.
- پرولاپس رکتوم : زور زدن برای اجابت مزاج می تواند باعث کشیدگی و فشار راست روده شده که در نتیجه ی آن روده از مقعد بیرون بزند.
جلوگیری
موارد زیر می تواند به شما در جلوگیری از ابتلا به یبوست مزمن کمک کند:
- غذاهای پر فیبر از جمله لوبیا، سبزیجات، میوه ها، غلات کامل و سبوس را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
- کمتر غذاهای حاوی کم فیبر مانند غذاهای فرآوری شده و لبنیات و محصولات گوشتی مصرف کنید.
- به مقدار زیاد مایعات بنوشید.
- تا حد امکان فعال بمانید و سعی کنید به طور منظم ورزش کنید.
- سعی کنید استرس را مدیریت کنید.
- تمایل به دفع مدفوع را نادیده نگیرید.
- سعی کنید یک برنامه منظم برای اجابت مزاج به خصوص بعد از غذا ایجاد کنید.
اطمینان حاصل کنید که کودکانی که شروع به خوردن غذاهای جامد می کنند، فیبر زیادی در رژیم غذایی خود دریافت می کنند.
تشخیص
پزشکان علاوه بر یک معاینه فیزیکی عمومی و یک معاینه دیجیتال رکتوم، از آزمایش‌ها و روش‌های زیر برای تشخیص یبوست مزمن استفاده می‌کنند و سعی می‌کنند علت آن را بیابند:
- آزمایشات خون : آزمایش خون برای تشخیص مشکلات هورمونی و بیماریهای سیستمیک مانند کم کاری تیروئید یا سطح بالای کلسیم انجام میشود.
- عکسبرداری: عکس می تواند به پزشک در تشخیص انسداد روده کمک کند.
- معاینه رکتوم و کولون تحتانی یا سیگموئید (سیگموئیدوسکوپی). در این روش، پزشک یک لوله قابل انعطاف را وارد مقعد می‌کند تا رکتوم و قسمت پایینی روده بزرگ را بررسی کند.
- معاینه رکتوم و کل کولون (کولونوسکوپی). این روش تشخیصی به پزشک اجازه می دهد تا کل روده بزرگ را با یک لوله منعطف و مجهز به دوربین معاینه کند.
درمان یبوست
درمان یبوست مزمن معمولاً با تغییر رژیم غذایی و شیوه زندگی شروع می شود که به منظور افزایش سرعت حرکت مدفوع در روده انجام می شود. اگر این تغییرات کمکی نکرد، پزشک ممکن است داروها یا جراحی را توصیه کند.
- مصرف فیبر را افزایش دهید: افزودن فیبر به رژیم غذایی باعث افزایش وزن مدفوع و سرعت عبور آن از روده می شود. به تدریج میوه ها و سبزیجات تازه، نان سبوس دار را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
- ورزش کنید. فعالیت بدنی باعث افزایش فعالیت عضلات در روده می شود. سعی کنید حداقل ۳۰ دقیقه در طول روز ورزش کنید.
- تمایل به اجابت مزاج را نادیده نگیرید: فرصت کافی بگذارید تا بدون حواس‌پرتی و بدون احساس عجله اجابت مزاج داشته باشید.
- ملین ها : مصرف انواع ملین ها میتواند به بهبود دفع کمک ویژه نماید. مهمترین ملین بیزاکودیل نام دارد. قبل از مصرف این دارو ها با پزشک مشورت نمایید.
- تنقیه و شیاف. تنقیه آب لوله کشی با یا بدون آب صابون می تواند برای نرم کردن مدفوع و ایجاد حرکات روده مفید باشد. شیاف های گلیسیرین یا بیزاکودیل نیز با روان کنندگی و تحریک به حرکت مدفوع به خارج از بدن کمک می کنند.
- بیوفیدبک : در طول یک جلسه بیوفیدبک، یک لوله مخصوص (کاتتر) برای اندازه گیری تنش عضلانی به رکتوم وارد می شود. درمانگر شما را از طریق تمرینات راهنمایی می کند تا به طور متناوب عضلات لگن خود را آرام و سفت کنید. یک دستگاه تنش عضلانی را اندازه گیری می کند.
