برخورد صحیح با ناهنجاری رفتاری سالمندان و جلوگیری از عصبی شدن آنان
برخورد صحیح با ناهنجاری رفتاری سالمندان و جلوگیری از عصبی شدن آنان
برخورد صحیح با ناهنجاری رفتاری سالمندان
برخورد صحیح با ناهنجاری رفتاری سالمندان و جلوگیری از عصبی شدن آنان . در این
بخش به بررسی علت رفتارهای ناهنجار در سالمندان میپردازیم ،
و برخوردهای صحیح و جایگزین را به شما عزیزان ارائه میدهیم.
با تهران کیوسک همراه باشید.
چگونه با رفتارهای ناهنجار در سالمندان برخورد کنیم؟
سالمندان از نظر جسمی، روحی و اجتماعی با کمبودهای زیادی،
روبرو میشوند بنابراین احتمال عصبی شدن و انجام رفتارهای ناهنجار ،
در سالمندان بالاتر میرود.
سالمندان به دلیل شرایط جسمی و روحی ای که دارند ،
نیاز به توجه و حمایت بیشتر از سوی اطرافیانشان دارند.
سالمندان از نظر روحی و اجتماعی با کمبودهای بسیاری ،
روبرو میشوند از جمله :
– از دست دادن همسر
– از دست دادن دوستان و نزدیکان
– نداشتن استقلال مالی
– بیماری ها و نارسایی های جسمی
جمع شدن این مشکلات روی هم باعث فشار روز افزون بر ،
سالمندان شده و احتمال بروز رفتارهای ناهنجار در سالمندان را ،
افزایش میدهد. اطرافیان برای این که بتوانند سالمندان را درک کنند ،
باید بدانند که با چه روشی با آن ها برخورد نموده و همدردی کنند.
برخورد صحیح با رفتارهای ناهنجار در سالمندان
در فرهنگ ما از قدیم به حفظ حرمت و احترام به بزرگتر ها،
توصیه شده است و همواره این ضرب المثل را آویزه گوشمان داریم،
که ” از هر دست بدهی از همان دست میگیری ” یعنی ،
نتیجه اعمال و رفتار شما به ویژه با والدینتان،
در آینده برای خودتان تکرار خواهد شد.
معمولا افرادی که با والدین خود رفتار مناسبی ندارند،
وقتی خودشان به سن سالمندی میرسند با همان رفتار،
از طرف فرزندانشان روبرو میشوند. بنابراین اگر انتظار دارید،
در سنین سالمندی حرمتتان توسط فرزندانتان حفظ شود،
باید در جوانی مراقب پدر و مادرتان باشید و هوایشان را داشته باشید.
پدر و مادر سالمندتان که کارهایشان را به سختی،
و کندی انجام میدهند زمانی مثل شما جوان و پر سرعت بوده اند،
پس سعی کنید با چشم غره رفتن ، پرخاشگی و غر غر کردن ،
ناتوانی های آن ها را به رخشان نکشید. شما خودتان هم ،
وقتی به سن آن ها برسید به همین درد گرفتار خواهید شد،
و تازه ان موقع است که میتوانید آن ها را درک کنید.
اگر سالمندان با رفتارشان شما را عصبی و ناراحت میکنند،
نباید رفتار آن ها را تعبیر به لجبازی کنید و بهتر است به دنبال علت ،
بروز این رفتار باشید . شاید او قصد اعتراض به رفتار شما را دارد،
یا تحت فشر عصبی و جسمی زیادی کنترل خود را از دست داده است.
بهتر است برای افزایش صبر خود ، خوبی ها و از خودگذشتگی هایی،
که آن ها برای حمایت از شما متحمل شده اند را ،
به خاطر بیاورید و از کنار پرخاشگری های آن ها بگذرید.
در هفته وقت هایی را به ان ها اختصاص دهید و خدمات لازم را ،
برایشان انجام دهید و لحظاتی خوش و لذت بخش برایشان ،
بسازید و پیوند محبت و قلبی بین خودتان را افزایش دید.
علت رفتارهای ناهنجار سالمندان
گاهی سالمندان رفتارهای ناهنجاری از خود نشان میدهند ،
که نیاز به توجه ویژه دارد در ادامه علل احتمالی،
این رفتارها را با شما در میان می گذاریم:
علت حمام نکردن سالمندان
علل احتمالی حمام نرفتن سالمندان میتواند موارد زیر باشد :
– احساس شرم و نیاز به حفظ حریم خصوصی
– نیازمند کمک بودن برای حمام و علاقه نداشتن به درخواست کمک
– ناراحت کننده بودن شستشو مثل سرد بودن آب یا ترس از آب
– احساس ناامنی مثل احتمال لیز خوردن
– تجربه تلخی قبلی از حمام رفتن
– زوال عقل و فراموشکاری در مورد حفظ رعایت بهداشت
در صورتی که فرد سالمند علاقه ای به حمام رفتن نشان نمی دهد،
باید دوستانه علتش را جویا شوید و در صورتی که،
با پاسخ واضحی روبرو نشدید خودتان از او سوالاتی بپرسید،
تا به علت مشکل برسید ، مثلا :
آب حمام بیش از حد گرم یا سرد است؟
فراموش کردی که باید حمام بروی ؟
میترسی که لیز بخوری؟
راحتی حمام را از نظر گرمی و سردی آب بررسی کنید.
از صندلی حمام برای نشستن و لیز نخوردن استفاده کنید.
حریم خصوصی اش را تا حد امکان حفظ کنید که،
خجالت زده نشود و در صورت نیاز به کمک شما ،
به حمام رفتن میتوانید اجازه دهید تا حدی در حمام پوشش داشته باشد.
مانند کودک با او برخورد نکنید و به او اجازه دهید بر روند ،
حمام کردن خود کنترل داشته باشد و فقط در صورت نیاز،
و به خواست خودش ، او کمک کنید.
علت استفاده نکردن از عصا در سالمندان
شاید فرد سالمند با استفاده از عصا احساس پیری و از کار افتادگی و ناتوانی میکند.
برای پذیرفتن استفاده از عصا میتوانید از دوستان و همسالان او،
کمک بگیرید و به او نشان دهید استفاده از عصا،
در هر سنی میتواند راهگشا باشد و او را متوجه کنید ،
که استفاده کردن از عصا رایج تر از چیزی است که تصورش را میکند.
مثلا ترتیب ملاقات او با فردی هم سن و سال خودش را بدهید ،
که بسیار فعال و شیک پوش و محترم است و در عین حال از عصا استفاده میکند.
استفاده از عصا در برخی کشور ها رایج است،
بنابراین میتوانید فیلم هایی که در آن ها از عصا استفاده میشود را،
با هم تماشا کنید.
درباره مزایای استفاده از عصا با او صحیت کنید و به او ،
یاد آوری کنید که عصا باعث میشود با خیال راحت بتواند،
حرکت و فعالیت کند و احتمال افتادن یا لیز خوردن،
و آسیب های احتمالی را بسیار کم میکند.
مدل های مختلف عصا را به او نشان دهید،
تا با سلیقه خودش ، عصا را انتخاب کند.
در مواردی که در منزل و کنار او هستید میتوانید برای کمک،
دستش را بگیرید که نیازی به استفاده از عصا نداشته باشد.
عصا را بدون کنایه یا حرفی برایش بخرید . مثلا به او نگویید ،
” عصایت را بگیر ” فقط عصا را برایش فراهم کنید،
که در صورت نیاز بتواند از آن استفاده کنید.
علت عوض نکردن لباس توسط سالمندان
علل احتمالی عوض نکردن لباس سالمندان میتواند موارد زیر باشد :
– بی تفاوت شدن به بهداشت
– کثیف بودن لباس ها و حوصله نداشتن برای شستشو
– بی علاقه شدن به تعویض لباس
– افسردگی
– زوال عقل و فراموشی
در صورتی که با این مشکل روبرو شده اید از خودش علت کارش را بپرسید. مثلا :
ایا با لباس هایش مشکل دارد یا مشکل از خودش است؟
آیا شستن منظم و تمیز بودن لباس ها با عث میشود آن ها را عوض کند؟
بعد از پیدا کردن علت مشکل سعی کنید آن را رفع کنید،
مثلا لباسها را به سرعت بعد از حمام رفتن بشویید.
اگر لباس های خاصی را بیشتر دوست دارد ،
تعداد بیشتری از آن ها برایش بخرید.
پوشیدن یک لباس بارها و بارها از علایم مشکوک زوال عقل ،
و آلزایمر است . ممکن است فرد دچار اختلال حافظه،
و مهارت در تصمیم گیری شده باشد.
علت پرخاشگری در سالمندان
پرخاشگری در سالمندان به دلیل زودرنجی و حساسیت زیاد آن ها ،
بالا میرود. مهم ترین دلایل پرخاشگری سالمندان عبارتند از :
– درک نشدن از سوی اطرافیان
– رنجوری و درد جسمی و احساس ناتوانی
– اختلالات نورولوژیک مانند دمانس و آلزایمر و اختلال حافظه کوتاه مدت،
مثلا فرد سالمند فراموش میکند پرستار وظایفش را انجام داده و از او عصبانی میشود.
– سابقه بیماری اضطراب و افسردگی
– طرد شدن از طرف فرزندان و آشنایان
– پذیرش شرایط برای سالمندانی که به تازگی پا به این دوران گذاشته اند ،
دشوار است ولی نباید اجازه دهید پرخاشگری برای فرد سالمند ،
عادت شود. سالمندان باید یاد بگیرند که با خودشان کنار بیایند،
تا دیگران بتوانند با آن ها کنار بیایند.
– اگر نگهداری از سالمندتان شما را از نظر روحی خسته میکند،
خودتان را موظف نکنید و تقسیم کار داشته باشد.
زمانی که مهمان دارید از فرزندتان برای کمک استفاده کنید ،
وگرنه خستگی روحی منجر به پرخاشگری شما خواهد شد.
سعی کنید توقعاتتان معقول باشد و همیشه با نشاط و خنده رو باشید.
سعی کنید گاهی اوقات به تنهایی نزد او بروید و پای درد دل هایش بنشینید.
نگذارید فرد سالمند تنها بماند، گوشه گیری اولین عامل ،
ایجاد افسردگی و پرخاشگری در سالمندان است.
برای کاهش پرخاشگری ، انگیزه ای برای انجام فعالیت جدید،
برایش ایجاد کنید تا مشکلات روحی و جسمی اش کاهش پیدا کند،
و کمتر مشغول افکار ناراحت کننده شود.
در صورت لزوم از یک روانشناس و داروهای تجویزی،
توسط روانپزشک برای کاهش پرخاشگری سالمند استفاده کنید.
برای این که فرد سالمند بیشتر در اجتماع باشد و روحیه اش،
بهتر شود برای رفت و آمد و مسافرت های کوتاه خانوادگی با او برنامه ریزی کنید.
اگر فرد سالمند با شلوغی و سر و صدای زیاد بچه ها که،
دور هم جمع میشوند نمیتواند کنار بیاید هر کدام،
از شما یک روز هفته به تنهایی به دیدنش بروید تا هم سرگرم باشد ،
و روحیه بگیرد هم سر و صدا باعث ایجاد ناراحتی در او نشود.
گردآوری: مجله خبری تهران کیوسک
