چالش‌های شغل نگهبانی و روش‌های مقابله با آن‌ها
در بسیاری از سازمان‌ها، شرکت‌ها، مجتمع‌های مسکونی، فروشگاه‌ها و…، استخدام نگهبان یک ضرورت به حساب می‌آید. نگهبانان نقش مهمی در حفظ نظم و امنیت مراکز مختلف ایفا می‌کنند. از این رو، میزان تقاضای زیادی برای جذب نگهبان ماهر و مجرب در تمامی شهر‌های ایران وجود دارد.
شغل نگهبانی مانند هر حرفه دیگری مزایا و چالش‌های خاص خود را دارد. در این مقاله، به بررسی مزایا و معایب شغل نگهبانی در ایران و سایر کشور‌ها پرداخته و راهکار‌هایی برای مدیریت معضلات مشاغل حراستی پیشنهاد می‌کنیم.
برنامه کاری نامنظم
اگر علاقه‌مند به شغل نگهبانی باشید، احتمالاً این سؤال در ذهنتان به وجود آمده که آیا شغل نگهبانی جزو مشاغل سخت است؟ سطح چالش‌های این شغل معمولاً به محل کار شما و شرح وظایف حراست فیزیکی، وظایف حراست شرکت، نگهبان بانک و… بستگی دارد. پیش از انتخاب این حرفه، باید با مزایا و معایب شغل نگهبانی آشنا شوید.
برای مشاهده فرصت‌های استخدام حراست در فرودگاه، بانک، فروشگاه‌ها و سایر مراکز می‌توانید به سایت‌های کاریابی معتبر مراجعه کنید.
برنامه کاری نامنظم می‌تواند چالش‌های زیادی را برای نگهبانان و ماموران حراست ایجاد کند. برخلاف مشاغل معمول که معمولاً ساعات کاری‌شان از ساعت ۹ تا ساعت ۵ است، شیفت‌ها در اغلب مشاغل امنیتی ساعت مشخصی ندارند و ممکن است که لازم باشد در طی ساعات شب، صبح زود یا تعطیلات کار کنید.
برنامه کاری نامنظم می‌تواند ریتم طبیعی شبانه‌روزی بدن را مختل کند. این بی نظمی منجر به اختلالات مزمن خواب شده و بر سلامت و رفاه کلی نگهبانان تأثیر می‌گذارد. همچنین تطبیق مداوم با تغییر برنامه‌ها ممکن است حفظ تعادل میان کار و زندگی شخصی دشوار کند. زیرا نگهبانان باید همواره در تلاش برای هماهنگ کردن تعهدات شخصی خود با ساعات کاری غیرقابل پیش‌بینی باشند.
علاوه بر این، برنامه کاری نامنظم می‌تواند اثرات نامطلوبی بر سلامت روان داشته باشد. نبود ساعات کاری منظم به افزایش سطح استرس و اضطراب به دلیل عدم قطعیت برنامه‌ها منجر می‌شود. این موضوع به ویژه می‌تواند برای افرادی که علاقه‌مند به داشتن ساختار و چارچوبی مشخص در زندگی خود هستند، چالش‌برانگیز باشد. علاوه بر این، احساس انزوا در شیفت‌های شبانه یا کار در آخر هفته و تعطیلات می‌تواند احساس تنهایی و جدایی از محافل اجتماعی را تشدید کرده و بر رفاه روانی تأثیر منفی بگذارد.
وجود برنامه کاری نامنظم می‌تواند فرصت‌های پیشرفت شغلی برای نگهبانان را تحت تأثیر قرار دهد. ناهماهنگی در برنامه‌ها سبب می‌شود که نگهبانان نتوانند با شرکت در دوره‌های آموزشی یا ادامه تحصیلات مهارت‌های مورد نیاز برای پیشرفت حرفه‌ای خود را ارتقا دهند. همچنین، این چالش در شغل نگهبانی و حراست فرصت‌های شبکه‌سازی و رشد روابط عمومی را محدود خواهد کرد. در نتیجه، نگهبانان با موانعی در مسیر پیشرفت شغلی و حرفه‌ای خود مواجه می‌شوند.
خطرات فیزیکی
امکان وقوع حملات و خطرات فیزیکی یک نگرانی قابل توجه برای نگهبانان است. زیرا آن‌ها اغلب در محیط‌هایی کار می‌کنند که ممکن است با موقعیت‌ها یا افراد خطرناک مواجه شوند. این خطرات می‌توانند به اشکال مختلفی از جمله برخورد فیزیکی یا حمله مسلحانه باشند. نگهبانان وظیفه حفظ نظم و اجرای قوانین را برعهده دارند و این وظیفه آن‌ها را در خط مقدم رویارویی با انواع خطرات قرار می‌دهد.
ممکن است که نگهبانان علیرغم آموزش و تجربه خود، همچنان در موقعیت‌هایی قرار بگیرند که امنیت آن‌ها به خطر بیفتد و منجر به جراحات یا حتی مرگ شود.
علاوه بر این، ماهیت نقش نگهبانی مستلزم آن است که افراد فعال در این شغل در شناسایی و مقابله با تهدید‌های امنیتی بالقوه هوشیار باشند. این آمادگی بی وقفه و همیشگی می‌تواند باعث بروز استرس و اضطراب در فرد شود. زیرا نگهبانان باید دائماً محیط اطراف خود را برای بررسی وجود هرگونه نشانه‌ای از خطرات مختلف ارزیابی کنند.
کار تحت چنین فشار مضاعفی می‌تواند بر سلامت روانی و عاطفی نگهبانان تأثیر منفی بگذارد و منجر به فرسودگی شغلی و سایر مشکلات مرتبط با استرس شود. علاوه بر این، غیر قابل پیش‌بینی بودن ذاتی کار امنیتی به این معنی است که نگهبانان باید همیشه آماده واکنش سریع و قاطع به شرایط اضطراری باشند که چالش‌های فیزیکی و روانی را به دنبال خواهد داشت.
نگهبانان همچنین ممکن است با خطرات مربوط به محیطی که در آن کار می‌کنند، مانند مواجهه با مواد خطرناک یا خطرات ساختاری مواجه شوند. به عنوان مثال، نگهبانانی که در تأسیسات صنعتی کار می‌کنند، ممکن است در معرض مواد شیمیایی خطرناک قرار بگیرند که احتمال صدمات را افزایش می‌دهد.
آموزش ناکافی یا رعایت نکردن پروتکل‌های ایمنی این خطرات را تشدید کرده و نگهبانان را در معرض آسیب قرار می‌دهد. به این ترتیب، احتمال بروز خطر فیزیکی یک چالش مهم برای افرادی است که به عنوان نگهبان مشغول به کار هستند.
ماهیت تکراری شغل نگهبانی
علیرغم اهمیت نقش نگهبانان، اغلب آن‌ها خود را درگیر کار‌ها و وظایف تکراری و یکنواختی می‌بینند که می‌تواند یک نقطه ضعف قابل توجه در این شغل باشد. بیشتر وقت نگهبانان ممکن است صرف گشت‌زنی در مناطق تعیین‌شده، نظارت بر تجهیزات یا انجام بررسی‌های معمول در محل شود. شرح وظایف شغل نگهبانی می‌تواند به مرور زمان تکراری و پیش پا افتاده و منجر به بی حوصلگی و کاهش رضایت شغلی شود.
علاوه بر این، ماهیت تکراری وظایفی که توسط ماموران امنیتی انجام می‌شود، می‌تواند پیامد‌هایی بر سلامت روان آن‌ها داشته باشد. داشتن وظایف تکراری در بلندمدت می‌تواند منجر به خستگی شده و به طور بالقوه توانایی آن‌ها را برای پاسخگویی مؤثر به تهدیدات امنیتی کاهش دهد. علاوه بر این، یکنواختی کار تمرکز و توجه برای نگهبانان را چالش‌برانگیز کرده و احتمال بروز خطا را افزایش می‌دهد.
ماهیت تکراری شغل نگهبانی قرار گرفتن در معرض فرصت‌ها یا تجربیات جدید را محدود کرده و توسعه مهارت‌ها را برای نگهبانان دشوار می‌کند. بدون وجود فرصتی برای رشد، نگهبانان در شغل خود احساس رکود می‌کنند که منجر به کاهش انگیزه و رضایت شغلی می‌شود. به این ترتیب، تکراری و یکنواخت بودن وظایف نگهبانان می‌تواند یکی از مهم‌ترین چالش‌ها و معضلات این شغل باشد که هم بر سلامت روان و هم بر آینده شغلی این افراد تأثیر می‌گذارد.
چه راهکار‌هایی برای مقابله با چالش‌های شغل نگهبانی وجود دارد؟
مدیریت چالش‌های شغل نگهبانی نیازمند اتخاذ یک رویکرد چندوجهی با هدف افزایش رفاه جسمی و روانی افراد فعال در این حرفه است. پیش از ورود به این شغل، باید با قانون کار در مورد شغل نگهبانی آشنا باشید.
یکی از این راهکار‌ها، اولویت دادن به برنامه‌های آموزشی جامع است که نگهبانان را به مهارت‌ها و دانش لازم برای مدیریت خطرات و پاسخ به شرایط اضطراری مجهز می‌کند. تعهد به یادگیری مداوم و برخورداری از فرصت‌های توسعه شغلی می‌تواند به نگهبانان کمک کند تا اطلاعات به‌روزی درباره جدیدترین پروتکل‌ها و تکنیک‌های امنیتی داشته و هنگام مواجهه با چالش‌ها و خطرات فیزیکی آمادگی بیشتری داشته باشند.
در نظر گرفتن راهکار‌هایی به منظور حفظ تعادل میان زندگی شخصی و حرفه‌ای نیز اهمیت زیادی دارد. کارفرمایان می‌توانند گزینه‌های کاری انعطاف‌پذیری را در نظر بگیرند که به نگهبانان اجازه می‌دهد تعهدات شخصی خود را بهتر مدیریت کرده و سبک زندگی سالمی را حفظ کنند.
علاوه بر این، ارائه خدماتی نظیر برنامه‌های سلامت روان می‌تواند به نگهبانان کمک کند تا با استرس‌های ذاتی شغل خود کنار بیایند. کارفرمایان با اولویت دادن به رفاه و سلامت کارکنان خود می‌توانند شرایط کاری مثبتی را ایجاد کنند که افزایش رضایت شغلی و حفظ نیروی کار را به دنبال خواهد داشت.
بهره‌گیری از فناوری‌های به‌روز می‌تواند اثربخشی و کارایی عملیات امنیتی را افزایش داده و در عین حال، یکنواختی برخی از وظایف را کاهش دهد. پیاده‌سازی سیستم‌های نظارتی پیشرفته، فناوری‌های کنترل دسترسی و… می‌تواند وظایف تکراری نگهبانان را خودکار کند. علاوه بر این، ترکیب عناصر گیمیفیکیشن با برنامه‌های آموزشی یا وظایف شغلی می‌تواند شرایط کار برای نگهبانان را جذاب‌تر کند.
جمع‌بندی
شغل حراست و نگهبانی در بانکها، بیمارستان‌ها، مراکز امنیتی و نظامی و سایر سازمان‌های دولتی و خصوصی می‌تواند به عنوان یک فرصت شغلی مناسب برای افرادی با توان روحی و جسمی بالا در نظر گرفته شود. به طور کلی، وضعیت استخدام حراست و نگهبان در مراکز مختلف و میزان حقوق و مزایای شغل حراست بیمارستان، حراست بانک و… مناسب است.
اگر علاقه‌مند به ورود به این شغل هستید، باید در ابتدا با مزایا و معایب شغل نگهبانی آشنا شوید. برای ورود به این شغل، علاوه بر آشنایی با تعریف شغل نگهبانی و کسب آموزش‌های لازم در مورد اصول نگهبانی و حفاظت فیزیکی، داشتن آمادگی روحی و تناسب فیزیکی اهمیت زیادی دارد.
