روش‌های درمان فیستول مقعد
روش‌های درمان فیستول مقعد
بیماری فیستول مقعدی،معمولاً در اثر عوارض بیماری های دیگر و یا عفونت شدید ایجاد می شود. به همین علت فیستول مقعد در انواع بیماری های عفونی ناحیه مقعد دسته بندی می شود. این بیماری یک مجرای عفونی را ایجاد می کند، که تنها راه درمان آن جراحی است. در ادامه می خواهیم به بررسی روش های جراحی این بیماری و مزایا، عوارض و معایب هر یک بپردازیم،اما قبل از آن نگاهی کوتاه به این بیماری علت و علائم آن خواهیم داشت.
بیماری فیستول مقعد چیست؟
فیستول که با نام ناسور شناخته می شود. مجرای یا مسیری است شبیه به تونل که دو عضو یا دو ارگان از بدن را به هم متصل می کند. این تونل غیرطبیعی می تواند باعث انتقال عفونت و مواد زائد شود.
در فیستول مقعدی مسیر بین روده و پوست اطراف مقعد ایجاد میشود. در واقع این مسیر از روده شروع شده و با عبور از عضله مقعد ب سطح پوست میرسد. وقتی در روده و اطراف آن به هر دلیلی عفونت ایجاد شود، و درمان نشود. به تدریج پیشروی کرده و مسیر را ایجاد می‌کنند که فیستول نام می گیرد.
فیستول چقدر خطرناک است؟ به نقل از https://nafc.org/ فیستول می تواند باعث ناراحتی زیادی شود و در صورت عدم درمان ممکن است عوارض جدی ایجاد کند . برخی از فیستول ها می توانند باعث عفونت باکتریایی شوند که ممکن است منجر به سپسیس شود، وضعیت خطرناکی که می تواند منجر به فشار خون پایین، آسیب اندام یا حتی مرگ شود.
علائم فیستول
علائم این بیماری با توجه به میزان عفونت و پیشرفت بیماری می تواند در افراد مختلف کمی متفاوت باشد. علائم این بیماری شامل؛
- درد مقعد و اطراف
- خونریزی های غیر معمول
- ترشحات عفونی مقعد و اطراف
- قرمزی و التهاب مقعد
- مشاهده زخمی در نزدیکی اطراف مقعد که شبیه به سوراخ باشد.
- آبسه های مکرر
- بوی بد مقعد
علت فیستول
همانطور که پیشتر هم اشاره کردیم، علت این بیماری عفونت است. هر عاملی که باعث التهاب و عفونت روده شود می تواند عاملی برای فیستول شناخته شود.
مهمترین عامل این بیماری، آبسه های مقعد است. بیش از ۷۰ درصد آبسه هایی که یا درمان نشده و یا به روش های صحیح درمان نمی شود به فیستول تبدیل میشود.
وقتی عفونت در بافتهای بدن نفوذ کرده و به دنبال آن فیستول ایجاد میشود. از دیگر عواملی که ممکن است با ایجاد این بیماری در ارتباط باشد، می توانیم به این موارد اشاره کنیم؛
- بیماری التهاب روده مثل کرون و کولیت
- آبسه مکرر مقعد
- بیماریهای مقاربتی مثل سیفلیس
- ضربه
- عفونت راست روده
- عوارض اشعه درمانی
- عوارض جراحی های مقعد
این بیماری باید به سرعت درمان شود، زیرا فیستول مقعد می تواند باعث انتقال آلودگی های روده به سطح پوست شود. در ضمن تعلل در درمان این بیماری می تواند باعث گسترش عفونت به بافت های اطراف شده و حتی باعث انتقال آن به خون شود. در صورت عدم درمان فیستول گسترش یافته و تعداد مسیرهای افزایش می یابد. بنابراین باید در اولین فرصت برای درمان به پزشک مراجعه کنید.
روش های جراحی فیستول مقعد
همانطور که پیشتر هم اشاره کردیم تنها راه درمان فیستول جراحی است، یعنی هیچ دارو و پمادی نمی تواند این بیماری را رفع کند. برای جراحی این بیماری روش‌های مختلفی وجود دارد که عبارتند از:
جراحی فیستول با لیزر
جراحی با لیزر بهترین روش درمان فیستول است. این جراحی سرپایی با استفاده از اشعه لیزر مسیر فیستول را برش داده تخلیه و ضدعفونی می کند. جراحی با استفاده از لیزر این امکان را فراهم می کند تا دقت پزشک چندین برابر بیشتر شود احتمال آسیب های ناشی از جراحی، تا حد زیادی کاهش می یابد. یکی از مزایای لیزر این است حین برش بافت ها، خروجی عروق و سیاهرگ ها را مسدود کرده و به این ترتیب از درد و خونریزی جلوگیری خواهد کرد. تا به امروز هیچ عوارضی ناشی از جراحی فیستول گزارش نشده است و بیش از از ۹۰ درصد بیماران از مراحل درمان دوره نقاهت و نتیجه درمان رضایت کامل داشتند.
از مزایای درمان با این روش می توانیم به این موارد اشاره کنیم ؛
- جراحی سرپایی بدون نیاز به بستری در بیمارستان
- بدون درد و خونریزی
- هزینه مقرون به صرفه در مقایسه با جراحی سنتی
- بدون نیاز به بستری و دوره نقاهت
- به نیاز به تعویض پانسمان
- از عوارض پس از جراحی مثل عفونت
- نتیجه گیری مثبت بیش از ۹۸ درصد بیماران با این روش
فیستولوتومی
فیستولوتومی رایج ترین روش برای درمان فیستول به روش جراحی است. تا حدی که ۸۵ الی ۹۵ درصد از موارد جراحی‌های فیستول به روش فیستولوتومی انجام میشود.
در این روش جراحی، برش باز در تمام طول مسیر زده می شود تا پوست و عضله آسیب دیده باز شده و اجازه ترمیم از داخل به خارج داده شود. پس از گذشت یک الی دو ماه زخم بهبود یافته و تبدیل به شیار خواهد شد.
برای آشنایی با ۶ روش عمل جراحی فیستول مقعدی در درمان کلینیک، کلیک کنید.
تکنیک ستن
تکنیک استن در موارد پیچیده تر که قسمت بالایی و نیز قسمتی از عضله را نیز درگیر نموده کاربرد دارد. در این روش یک نخ باریک یا لوله تخلیه مخصوص در مجرای فیستول قرار داده میشود تا عفونت و چرک به طور کامل تخلیه شود. این روش ۶ الی ۱۲ هفته به طول می انجامد و پس از آن در صورت لزوم عمل فیستول مقعدی انجام می شود.
این روش اغلب برای افرادی با فیستول‌های پیچیده تر که در معرض خطر بی اختیاری قرار دارند، کاربرد دارد. در گذشته استن با نخ کتان و یا موی دم اسب انجام می شد.
فلپ
در مواردی که فیستول پیچیده تر باشد، از روشی تحت عنوان فلپ استفاده می کنند. در این روش با استفاده از بافت یا پوست در اطراف مقعد اقدام به ترمیم فیستول می‌کنند. به این ترتیب که با استفاده از این بافت مجرای فیستول را می پوشانند. میزان عود پس از این درمان ۵۰ درصد تخمین زده می شود. ابتلا به بیماری های مانند کرون خطر مجدد را افزایش میدهد.
چسب فیبرین
این روش درمان جراحی به شمار نمی رود و روش کم تهاجمی است. در این روش با استفاده از از دستگاه مخصوص چسب فیبرین را داخل مجرای تزریق می کند. این چسب داخل فیستول را پوشانده و باعث می شود، بافت های اطراف به هم پیوند بخورند.
با اینکه روش بدون درد و سرپایی است، اما می تواند عوارض ناخوشایندی مثل بی اختیاری را ایجاد کند. همچنین میزان موفقیت در درمان با این روش کمتر از ۷۰ درصد است.
